Na początek krótkie wyjaśnienie terminu fliza lub fliz, obie formy poprawne. Są to płyty do wykładania ścian i podłóg. Flizy mogą być kamienne, ceramiczne glazurowane lub nie, szklane, z tworzyw sztucznych i innych materiałów naturalnych lub wytworzonych sztucznie.
W języku polskim można znaleźć inne nazewnictwo płytek, takie jak tafelki fajfurowe lub wieloznaczne tafelki, farforki, bądź też fajfurki.
Ręcznie produkowane flizy, w różnych wzorach i kolorach znajdziesz na stronie Cerames.
Za protoplastów dzisiejszej ceramiki użytkowej uznaje się barwione i szkliwione cegły, którymi zdobiono fasady i wnętrza starodawnych budowli. Archeolodzy w swoich opracowaniach piszą o płytkach z okolic 1300 roku p.n.e. Flizy początkowo miały charakter ozdobny, z czasem względy praktyczne wymusiły na twórcach technologie zwiększające trwałość barwy i materiału. Największe skupisko budowli w ten sposób zdobionych odkryto na terenie dzisiejszego Iranu. Taka technika zdobienia powierzchni stała się popularna na całym Bliskim Wschodzie, w Sumerze, Asyrii, a zwłaszcza w Babilonie, czego przykładem jest Brama Isztar z około 575 roku p.n.e., znajdująca się obecnie w Muzeum Pergamońskim w Berlinie. W Mezopotamii wykonywano także flizy zdobione inskrypcjami w piśmie klinowym oraz motywami figuralnymi i ornamentalnymi.
Płytki ceramiczne hiszpańskie
Ceramicznych płytek używano również w dawnych Chinach. Takimi dekoracjami zdobiono pagody i komnaty budowli możnowładców. W Chinach rozpoczęto szkliwienie płytek i co było nowością, bogate różnobarwne zdobienie fliz. Tradycja chińska jest o tyle ważna, że stała się ona istotnym punktem odniesienia dla Persów i Arabów, utrzymujących z Chinami ożywione kontakty handlowe. W starożytnej Persji pod rządami Achemenidów, Seleucydów, Partów i Sasanidów oraz w arabskich kalifatach i sułtanatach nieustannie udoskonalano produkcję ceramiczną – glazurowane cegły stawały się coraz cieńsze. W świecie Islamu flizy, oparte zarówno na zastanych ceglanych wzorach bliskowschodnich, jak i porcelanowych azjatyckich, zaczęto wytwarzać około IX wieku.
Płytki do Hiszpanii i Portugalii przybyły wraz z arabami, którzy w VII wieku podbili oba kraje. Bogate okładziny islamskie można do dziś podziwiać w przebudowanym na katedrę Wielkim Meczecie w Kordobie (mozaiki), a przede wszystkim w zespole pałacowym Alhambra w Grenadzie.
Uznaje się, że okres kalifatu kordobańskiego to „złoty wiek” arabskiej Andaluzji. Muzułmańskie władanie trwało blisko 500 lat i zostało zakończone w XIII wieku, zwycięstwem królów chrześcijańskich w 1212 roku pod Las Navas de Tolosa.
Glazura hiszpańska
Czasu podboju arabskiego odcisnęły trwałe piętno na kulturze i sztuce Hiszpanii. Przybyli muzułmanie czerpali wzorce ze sztuki romańskiej i mauretańskiej, później zaakceptowali i zaadoptowali wzornictwo hiszpańskie. Stworzyło to niesamowity miszmasz kolorów orientu z barwami krainy lądu i morza. Wzory na płytkach były symetryczne i odzwierciedlały równowagę i porządek. Główne barwy zdobiące płytki to niebieski, czarny, zielony, żółty, pomarańcz.
Flizy produkowane głównie w Andaluzji, Aragonii, Walencji i Katalonii, zaczynały charakteryzować coraz częściej wzory i motywy zaczerpnięte z religii chrześcijańskiej. Te z kolei na przemian występowały z postaciami mitologicznymi, czego przykładem może być szesnastowieczne olicowanie w Quinta das Torres w portugalskim Azeitão. Rzemieślnicy układali na ścianach mozaiki w formie ludzkich i boskich figur.
Jeżeli mowa o Portugalii to trzeba powiedzieć o słynnych azulejos, to jest o okładzinach (najczęściej kobaltowych), używanych po dziś dzień do dekoracji ścian. One również wywodzą się z dawnej tradycji mauretańskich mozaik, jednak ich późniejsze dzieje są wielce skomplikowane i obejmują wpływy hiszpańskie, włoskie oraz holenderskie, to dzięki tym ostatnim dominującym kolorem portugalskich fliz stał się w XVII wieku kolor niebieski. Od XVI wieku monumentalne okładziny z azulejos zaczęły zdobić w Portugalii wnętrza domów, mury dziedzińców oraz fasady domów i kościołów.
Tak już wcześniej było powiedziane kolorystyka i wzory płytek hiszpańskich inspirowane są orientem. Powszechne są barwy ognia i wody, zieleni oraz wszystkich odcieni pustyni, począwszy od lekkich beży a na ciemnej pomarańczy kończąc. Kolorem podkreślającym wzór i kontrastującym z barwami 1000 i jednej nocy, jest czerń podkreślająca przemijanie tak ważne w kulturze arabskiej.
Płytki ceramiczne hiszpańskie
Wzory płytek są również bardzo różnorodnie, jednak charakteryzuje je dokładna geometria, przemyślana linia i świadomy dobór brył geometrycznych.
Bardzo popularną metodą dekoracji powierzchni płytkami hiszpańskimi jest układanie patchworków. Daje to niesamowitą możliwość plastycznej opowieści o miejscu i jego przeznaczeniu.
Przechodząc uliczkami miast hiszpańskich, często widać umieszczone na powierzchniach elewacji, jak i wewnątrz mieszkań zdobienia z fliz. Hiszpanie to bardzo otwarci ludzie, często zostawiają drzwi otwarte, aby umożliwić cyrkulację powietrza i prezentują swoje wnętrza. Zadziwiającym jest fakt, że takie formy zdobienia są bardzo harmonijne, odnosi się wręcz wrażenie, że ściana bez płytek nie pasowałaby do całego wnętrza.
Hiszpańskimi mozaikami ozdobione są często okolice drzwi, futryn, ram okiennych. Niesamowite wrażenie wywołuje ozdobienie płytkami hiszpańskimi okolic blatu kuchennego, zaznaczenie jego roli i znaczenia. Często flizami udekorowane jest miejsce jadalni w kuchni, sama kuchnia lub spiżarnia. Przy czym na podłodze ułożone są płytki jednego rodzaju, natomiast zdobienie ścian ogranicza jedynie wyobraźnia i dobry smak.
Niesamowite połączenie w łazience dają hiszpańskie płytki w zestawieniu z ascetyczną, chętnie z metali kolorowych, np. miedzi armaturą. Taka kompozycja daje klasyczne i bardzo eleganckie oblicze pomieszczenia.
Nie można pominąć wnętrza salonu i okolic kominka, miejsca pracy czy wypoczynku. Dekoracja powierzchni płytkami ceramicznymi nadaje pomieszczeniu charakter i niesamowity koloryt.
Duży wybór płytek hiszpańskich w różnych wzorach i kolorach znajdziesz w sklepie Cerames.